Меңъяпраҡ тураһында легендалар

Ә Суворов, был онтаҡтың һәр һалдатта барлығына инанмайынса, һуғыш башламаған. Уны һуғышта алған яраларға һипкәндәр. Был үҫемлек арҡаһында күп кенә яралылар гангренанан һәм ампутациянан ҡотҡарыла.

Боронғо ҡулъяҙмаларҙың береһендә Дмитрий Донскийҙың ейәне даими танауы ҡанауҙан меңъяпраҡ төнәтмәһе менән дауаланған тип әйтелә.

Әммә иң киң таралған легенда тамырҙары менән боронғо Элладаға барып тоташа һәм Ахиллес легендаһы тип атала. Ахиллес яугирҙарының иң бөйөгө, үлемһеҙ алиһә Фетида һәм ер хакимы Пелейҙың мөхәббәт емеше, Батша Агамемнон етәкселегендә Троя һуғышына юллана. Поход ваҡытында ул аңлы рәүештә Гераклдың улы Телефты яралай. Яра ауыр булмаһа ла, Телеф бер нисек тә аяҡҡа баҫа алмай. Яра оҙаҡҡа һуҙылырға теләмәй.

Оракул Телефҡа уның яраларын тик уны яралаған кеше генә дауалай аласағын әйтә. Телеф Ахиллесты эҙләп таба, уға пәйғәмбәрлек тураһында һөйләй һәм ярҙам һорай. Бының өсөн өмөтһөҙлөккә бирелгән егет эллиндарға диңгеҙ аша Трояға юл күрһәтергә вәғәҙә итә. Ахилл табип түгел, ә яугир була. Киләсәк бурысы уға үтәлмәҫлек булып күренә, әммә Телеф вәғәҙә иткән награда мауыҡтырғыс күренә. Шул саҡта Ахиллес аҡыллы кентавр Хиронға бара, ул уға күп ауырыуҙарҙан ҡотҡарған шифалы үлән – меңъяпраҡ тураһында һөйләй.

Был үлән ярҙамында Ахиллес Телефтың яраларын дауалай. Ә үҫемлек Ахиллея (achillea) исемен ала. Легендаға ярашлы, Ахилл һәм уның дуҫы Патрокл был үҫемлектең иртә дауалау үҙенсәлектәре тураһында оҫта табип-кентавр Хирондан белгән. Мисия батшаһы Телеф та һалдаттарҙың яраларын меңъяпраҡ үләне менән дауалай.