Беҙ - тимер юлсылар династияһынан!

Район-ҡалала бер тармаҡта тырышып эшләгән, үҙҙәре артынан үрнәк алырҙай эҙ ҡалдырған хеҙмәт династиялары тураһында күп яҙҙыҡ. Табиптар, уҡытыусылар, мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре, металлургтар, урмансылар династиялары хаҡында мәҡәләләр гәзитебеҙҙә сығып тора. Ә бына тимер юлсылар династияһы һирәк осрай.

Фото:Сатура Минһажитдинова

Тимер юлсыларҙың һөнәри байрамдары алдынан яҙмыштарын ошо яуаплы эш менән бәйләгән Мөхәмәҙиевтәрҙең ғаилә династияһы менән гәзит уҡыусыларыбыҙҙы таныштырырға булдыҡ. Әлеге ваҡытта тимер юлында эшләгән Альфред Салауат улы һәм Флорида Хәсән ҡыҙы Мөхәмәҙиевтәрҙең ғаиләһе тураһында яҙыр алдынан, һүҙҙе бар ғүмерҙәрен тимер юлы эшенә арнап, хаҡлы ялға сыҡҡан Салауат Ғәлимйән улы һәм Рәйсә Ниғмәтйән ҡыҙы Мөхәмәҙиевтәрҙең ҙур, татыу ғаиләһе тураһында башлап китеү кәрәктер. Ҡаҫмаҡты ауылында йәшәгән Салауат Ғәлимйән улы Мөхәмәҙиевтән башлана тимер юлсылар династияһы. Салауат Ғәлимйән улы ҡатыны Рәйсә Ниғмәтйән ҡыҙы менән Учалы районының Ҡобағош ауылынан. Ҡаҫмаҡтыға 1966 йылда күсенәләр. Салауат Мѳхәмәҙиев 35 йылдан ашыуғүмерен ошо яуаплы эшкә арнай. Ҡатыны Рәйсә апай ҙа тимер юлы бүлексәһендә эшләй. Ҡаҫмаҡтыла ҡатын-ҡыҙҙарҙың да, ир-егеттәрҙең дә һѳнәрҙәре тик тимер юлы менән бәйләнгән. Был тырыш, эшсән ғаиләләун бала тәрбиәләнеп үҫә. Уларҙың барыһы ла тиерлек яҙмыштарын ошо эшкә арнай. Әле хѳрмәтле ветеранға 86 йәш. Мөхәмәҙиевтәр ғаиләһенең тимер юлында эшләгән хеҙмәт стажы 200 йылға яҡын.

- Атайым, Салауат Ғәлимйән улы, тимер юлында эшләгәс, бәләкәйҙән уның эшен күреп үҫкәс, барыбыҙ ҙа ошо һѳнәргә тартылдыҡ, ҡайҙалыр икенсе урынды һайлау беҙҙең алда торманы ла тиерлек. Шулай итеп, беҙ тимер юлсылар династияһын барлыҡҡа килтерҙек. Ваҡытында эш хаҡының тотороҡло, йыл да тиерлек яйлап ҡына ѳҫтәлеп тороуы, тѳрлѳ льготаларҙың булыуы беҙҙе ошо һѳнәргә тартҡандыр инде,

ти бѳгѳнгѳ кѳндә тимер юлында эшләп йѳрѳгән Альфред Салауат улы.

- Беҙҙең ғаиләнән, атайым менән әсәйем, уларҙың улдары, ҡыҙҙары, кейәүҙәре, килендәре, ейәндәре, барлығы 16 кеше тимер юлында эшләне. Даян Салауат улы ҡатыны Нэля Альгертовна менән оҙаҡ йылдар юл монтерҙары булдылар. Нэля еңгәйебеҙ ир-егеттәргә лә ауыр бирелгән һѳнәрҙе башҡарҙы. Был эш бик ауыр һәм үтә яуаплы ла. Хәмзә Салауат улы 35 йылдан ашыу хеҙмәт стажының 20 йылын - бригадир, 5 йылын мастер булып эшләне. Ҡатыны Гѳлшат Айрат ҡыҙы подстанция дежурныйы булды. Уның 42 йыл хеҙмәт стажы бар. Минзилә, Фәнүзә Салауат ҡыҙҙары ла тимер юлында дежурный булып эшләнеләр. Фәнүзә Салауат ҡыҙының тормош иптәше Рәмил Вәкил улы оҙаҡ йылдар бригадир вазифаһын башҡара. Хеҙмәт ветераны Салауат Мөхәмәҙиевтың кесе улдары Ҡадир, Юлай, Исмәғил дә ошо юлдан китә. Ейәндәренән Рәмил Хәмзә улы, Дим Даян улы ла тимер юлында эшләп алдылар.

Альфред Салауат улы - ғаиләлә уртансы бала. Силәбе тимер юл техникумына уҡырға инә, аҙаҡтан уҡыу йорто Силәбе тимер юлдары институты тип йѳрѳтѳлә. Хеҙмәт юлын 1984 йылда тимер юлы эшсеһе булып башлай. Артабан Мәскәү ѳлкәһенең Балашиха ҡалаһында урынлашҡан хәрби частә хеҙмәт итә. Армиянан һуң, ошо эшенә кире ҡайта. Юл монтеры, бригадир, мастер, һуңынан инде контролер - юлдарҙың хәүефһеҙлеген тикшереүсе булып күсә. Әлеге ваҡытта ла Альфред Салауат улы ошо яуаплы эште башҡара.

- Эшебеҙ, иң беренсе сиратта, пассажирҙарҙың хәүефһеҙлегенә бәйле,

ти әңгәмәсем.

- Шулай уҡ вагондарға тейәлгән йѳк ваҡытында һәм урынына теүәл килеш барып етергә тейеш. Тимер юлынан нимә генә үтмәй, ташылған йөктәрҙең яртыһы тиерлек нефть продукттары, химия сәнәғәте, агросәнәғәт продукцияһы, тѳҙѳлѳш материалдары һәм башҡалар. Йөк ағымдары менән бер рәттән беҙҙең яуаплылыҡта булған участок аша ҙур күләмдә транзит йөктәре лә үтә. Беҙ Магнитогорск бүлексәһенең Силәбе ҡалаһында урынлашҡан Кѳньяҡ Урал дирекцияһы инфраструктураһына ҡарайбыҙ. Мин хеҙмәтләндергән участок Куйбышев тимер юлының сиге, ул 8-се саҡрым тип атала, 250-256- сы саҡрым тиһәң дә була. Юлдағы тѳҙѳк булмаған урындарҙы, етешһеҙлектәрҙе, тимер юлындағы аҙ ғына үҙгәрештәрҙе күреп ҡалып, мастерға һәм бригадирға хәбәр итәм. Улар тѳҙәткәндән һуң, ҡабаттан шул урынды тикшереп сығам. Бының ѳсѳн үлсәү ҡорамалдары бар, шулар менән эш итәм. Беҙҙең иғтибарҙан бер нәмә лә ситтә ҡалмай: рельстар тѳҙѳклѳгѳ, шайба, болттар тикшерелә. Һәр эштең үҙ нескәлектәре. Әлбиттә, ябай кеше быны күрмәүе лә мѳмкин, был иһә йылдар тарафынан һалынған тәжрибәнән дә тора. Минең участок Яңы Абҙаҡ станцияһына тиклем. Беҙҙең эш еңелдән түгел, физик кѳс, техник белем кәрәк. Йыл әйләнәһенә йәйәүләп юлдарҙы тикшереп сығаһың. Ямғырмы, буранмы, бер нәмәгә ҡарамай, графикты үтәргә тейешбеҙ. Беҙҙең бурыс - һәр саҡ тимер юлының хәүефһеҙ торошон тәьмин итеү.

Альфред Салауат улы тырыш хеҙмәте ѳсѳн үҙҙәренең тармаҡ тарафынан Рәхмәт хаттарына, Маҡтау ҡағыҙҙарына һәм иҫтәлекле бүләктәргә лайыҡ була. Ошо тармаҡта эшләүенә лә 35 йыл булып киткән.Флорида Хәсән ҡыҙы ла, тормош иптәше Альфред Салауат улы кеүек, тимер юлында 280-се саҡрымдағы переезд дежурныйы булып поездарҙы ҡаршылай, машиналарҙы тимер юлы аша үткәрә. Флорида Белорет педагогия училищеһында уҡып йѳрѳгәндә таныша улар. Училищены тамамлағас, ике йәш йѳрәк яҙмыштарын бергә бәйләй. Флорида ла тимер юлына эшкә күсә, ошо тармаҡ буйынса белемен камиллаштыра. Бына 20 йылдан ашыу инде ул да Абҙаҡтан Ташбулат станцияһына йѳрѳп эшләй. Үҙе машинаны оҫта йѳрѳткәс, Абҙаҡ менән Ташбулат араһы ҡыйынлыҡ та тыуҙырмай уңған хужабикәгә.

- Эшем үҙемә бик оҡшай. Ѳс йыл һайын белемебеҙҙе камиллаштырыр ѳсѳн бер айға уҡырға ебәрәләр. Тимер юлы эшендә әле ҡайһы бер льготалар һаҡланған. Йылына бер тапҡыр ғаилә менән ял итергә барырға мѳмкин. Юл хаҡы барыһына ла бушлай. Ял йорттарына путевка бирелә. Балалар ѳсѳн дә тимер юлы профкомы аша путевкалар юллайбыҙ. Әле Юлиә ҡыҙыбыҙ туристик сәйәхәткә Екатеринбургка барып ял итеп ҡайтты,

ти ул.

Тырыш ғаилә эштә лә, тормош кѳтѳүҙә лә һынатмай. Абҙаҡтың Ҡаҫмаҡты урамында бар яҡтан да ҡупшы итеп ҙур йорт һалып сығалар. Матур баҡса үҫтерәләр.

- Урамыбыҙҙың исеме лә күңелде йылытып, тыуған ауылыбыҙҙы хәтерләтеп тора,

тип йылмая Альфред.

Альфред менән Флорида Мѳхәмәҙиевтәрҙең эшен ҡыҙҙары Юлиәнең дә дауам итергә иҫәбе бар. Әлегә ул Абҙаҡ мәктәбенең IX класс уҡыусыһы. Юлиә үҙен тѳрлѳ яҡтан үҫтерергә тырыша. Иң яратҡан шѳғѳлѳ - һүрәт тѳшѳрѳү, шулай уҡ кѳрәш секцияһына ла бер аҙ йѳрѳп ала. Бәлки, олатаһы, атай-әсәһе һайлаған һѳнәргә киләсәктә Юлиә ѳҫтѳнлѳк бирер һәм династия дауам итер. Уныһын тормош үҙе күрһәтер.

- Август айының тәүге кѳнѳндә тимер юл эшселәре һѳнәри байрамын билдәләй. Ошо уңайҙан барлыҡ коллегаларыбыҙҙы, ветерандарҙы байрам менән ҡотлайбыҙ. Беҙ, барыбыҙ ҙа, бик кәрәкле һѳнәр эйәләре. Тимер юлдары һәр саҡ хәүефһеҙ булһын, пассажирҙар имен йѳрѳһѳн! Барыһына ла һаулыҡ, бәхет теләйбеҙ,

тиҙәр Мѳхәмәҙиевтәр.