Урал аръяғы үҫешһен өсөн

Тәбрикләү телмәрендә республика Премьер-министры Андрей Назаров Урал аръяғының бөгөн 32 мең квадрат километрҙан ашыу майҙанды биләүен билдәләне. Был - Башҡортостандың сирек өлөшө тиерлек (22,5 процент). 8 муниципалитет биләмәһендә 310 меңдән ашыу кеше йәшәй һәм эшләй.

- Урал аръяғының үҙенсәлеге - бай тәбиғәт һәм ресурс потенциалында. Эре баҡыр колчеданы ятҡылыҡтары тупланмаһы Рәсәйҙә башҡа бер ҡайҙа ла юҡ. Уларға төп ятҡылыҡтар һәм алтын һибелмәләре, хромит, марганец мәғдәндәре, пирофиллит, цеолит, төҙөлөш ташы, йөҙләү һәм биҙәү таштары ятҡылыҡтарын өҫтәп. Бында шулай уҡ ҡабатланмаҫ тәбиғи һәм антропоген ландшафт, заманса рекреацион үҙәктәр. Һөҙөмтәлә, ҙур потенциал менән биләмә алдыҡ.

Андрей Назаров бөгөн төп иғтибар Урал аръяғы иҡтисадының төп тармаҡтарын үҫтереүгә бүленгәнен хәтергә төшөрҙө. Улар - сеймал табыу һәм эшкәртеү сәнәғәте, ауыл һәм урман хужалығы, туризм һәм социаль өлкә.

 - Бөгөн проектҡа «Сибай - Подольск - Яңы Мәғдәнле» тимер юл линияһын төҙөү индерелгән. Ул Сибай станцияһының йөк әйләнешен үҫтерергә һәм Урал аръяғының көньяҡ райондарындағы ятҡылыҡты әйләнешкә индерергә мөмкинлек бирәсәк. Потенциаль йөк әйләнеше 4 млн. тоннаға тиклем тәшкил итә. Шуға ярашлы был автомобиль юлдарына ауыр йөк тейәгән транспорттың тәьмин ителешен кәметергә тейеш. Шуныһы мөһим: был юл логистик өлкәне 250 саҡрымға тиклем ҡыҫҡарта. Яңы предприятиелар өсөн энергия дефициты мәсьәләһен хәл итеү өсөн 500 кВольтлыҡ яңы подстанция ҡаралған. Ошо инфраструктураны үҫтереүсе проекттарҙы тормошҡа ашырыу урындағы компанияларҙың тәьмин ителешен тәьмин итәсәк. Заманса сәнәғәт объекттары һәм, әлбиттә, яңы эш урындары барлыҡҡа килһен өсөн нигеҙ булдырасаҡ, - тип билдәләне Андрей Назаров.

Башҡортостан иҡтисади үҫеш һәм инвестиция сәйәсәте министры Рөстәм Моратов Урал аръяғын социаль-иҡтисади йәһәттән үҫтереүҙең төп йүнәлештәре тураһында бәйән итте. Унда һуңғы 10 йылда урта сроклы комплекслы үҫеш программаһы тормошҡа ашырылған. Уның йомғаҡтары буйынса үҙебеҙҙә етештерелгән тауарҙарҙы тейәп оҙатыу 2,7 тапҡырға, ауыл хужалығы продукцияһын етештереү 2 тапҡырға тиерлек артты, ә төп капиталға инвестициялар күләме 1,9 тапҡырға күбәйгән.

Стратегияны тормошҡа ашырыу өсөн инвестицияларҙың минималь сиген уны әҙерләүселәр 175 миллиард һумға баһалай. Ләкин, уларҙың баһалауынса, шәхси башланғыстарҙы иҫәпкә алып, һалыуҙарҙың дөйөм күләме 230 млрд. һумдан ашыуы мөмкин. Стратегия алты йүнәлеш буйынса Урал аръяғын социаль-иҡтисади үҫтереүҙе күҙ уңында тота. Улар ­- иң яҡшы Урал рекреацион үҙәге, тотороҡло ауыл хужалығы, экологик яҡтан таҙа продукция, асыҡ социаль инфраструктура, индустриаль хәүефһеҙлек,  заманса транспорт һәм асыҡ юл.

Ауыл хужалығы министры Илшат Фәзрахманов «Урал аръяғы-2022» инвестиция һабантуйында ошо зона райондарында ауыл хужалығын үҫтереү йүнәлештәре хаҡында һөйләне.

- Урал аръяғында роботлаштырылған фермалар, етештереү ҡалдыҡтарын киптереү, май эшкәртеү буйынса заманса технологик объекттар төҙөү проекттары уңышлы тормошҡа ашырылды, - тине Башҡортостан Хөкүмәте Премьер-министры урынбаҫары - ауыл хужалығы министры.

 - Быйыл республикала 10 мең гектарға тиклем майҙанда ер мелиорацияһы буйынса ҙур проектты тормошҡа ашыра башларҙар, тип ышанам. Бынан тыш, бында 11 мең баш Волгоград тоҡомло һарыҡсылыҡ хужалығы эшләй. Был проекттарҙы тормошҡа ашырыу был зонаның перспективалы булыуы хаҡында һөйләй. Ләкин Урал аръяғы хужалыҡтарына ҡаралған өҫтәмә дәүләт ярҙамы сараларына ҡарамаҫтан, субтөбәк потенциалы әле һаман тулыһынса тормошҡа ашырылмай.

Урал аръяғы хужалыҡтары өсөн ҡаралған өҫтәмә дәүләт ярҙамы сараларына ҡарамаҫтан, субтөбәк потенциалы әле һаман тулыһынса тормошҡа ашырылмай. Урал аръяғында урындағы брендтарҙың артыуы, продукцияға ихтыяжды арттырырға һәм агротуризмды үҫтереүгә ярҙам итеү төбәк аграр ведомствоһы башлығы үҫешендә мөһим йүнәлештәрҙең береһе тип атаны.

Сессия эше аҙағында Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров спикерҙарға Урал аръяғын үҫтереү тәҡдимдәре өсөн рәхмәт белдерҙе. Республика етәксеһе биләмәне социаль-иҡтисади үҫтереүҙең мөһимлеген билдәләне.

 "Йәшлек" гәзитенән алынды. 

Фото: Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте.